Historia

Pierwsze wzmianki o Mchach pochodzą z 1258 roku pod nazwą Mchi, jako gniazdo rycerskiego rodu Mchowskich herbu Doliwa. Od tegoż rodu pochodzi nazwa Mchy. Mchowscy władali miejscowością do początku XVI wieku ( ród Mchowskich wygasł w 1885 roku). Miejscowość Mchy położona na południowy- wschód od Śremu jest wymieniona w 1510 roku jako miasto i wieś. Parafia wzmiankowana w 1403 r.  Ok. 1530 r. do parafii należą trzy wioski: Mchy, Kołacin i Niedźwiady. Natomiast Sebastianowo, Charłub i Ługi powstały ok. r. 1750. Obecny kościół parafialny pw. św. Marcina biskupa i wyznawcy wzniesiony został w latach 1575-1616 z fundacji Stanisława Sepińskiego ( herbu Nowina), właściciela wsi Mchy. Konsekrowany w 1657 roku . Styl późnorenesansowy. Murowany, otynkowany ok. r.1900. Pierwotnie otynkowane były tylko pilastry naroża elewacji i obramowania okien. Do kościoła prowadzi trójdzielna brama..  Kościół jest jednonawowy, nawa dwuprzęsłowa prezbiterium równej z nią szerokości, zewnątrz wyodrębnione, zamknięte wielobocznie. Przy nawie od strony zachodniej kwadratowa wieża, z kruchtą w przyziemiu. Od strony południowej kruchta z I poł. XiX w. , od str. Północnej nowsza zakrystia.. Pod prezbiterium sklepiona krypta. Chór muzyczny z I poł. XIX w. o balustradzie wybrzuszonej, wspartych na czterech kolumienkach toskańskich. Zewnątrz elewacje rozczłonkowane pilastrami, zwieńczone fryzem i profilującym gzymsem koronującym . Okna zamknięte, półkoliste, w obramowaniach imitujących kwadrowanie. Od strony wschodniej, w miejscu okna dwie wnęki, w analogicznych obramieniach imitujących kwadrowanie: w górnej rzeźba Matki Boskiej z XVII w., w dolnej kartusz z datą 1643. Wieża o sześciu kondygnacjach okien, wsparta na narożach wysokimi szkarpami uskokowymi – hełm barokowy z latarnią, kryty blachą miedzianą. Na nim herb Nowina Sepińskich i inicjały MS oraz herb Sulina, z inicjałami MP, na chorągiewce data 1616.  . Pierwszy zegar został zainstalowany w 1910 roku. Dach kościoła dwuspadowy, kryty dachówką. Drzwi do zakrystii z okuciami i starodawnym zamkiem. W prezbiterium dwa witraże przedstawiające Matkę Bożą z Dzieciątkiem i św. Marcina. Ołtarz główny, późno klasycystyczny z I poł. XIX w., z krucyfiksem rokokowym. Dwa ołtarze boczne, rokokowe z rzeźbami świętych i obrazami : św. Anny Samotrzeć z poł XVII w. i Matki Boskiej z Dzieciątkiem, w sukienkach drewnianych, barokowych oraz św. Józefa i Trzech Króli. W zwieńczeniach Barokowa Ambona z chrzcielnicą z XVII w. W pobliżu prezbiterium nagrobek Stanisława Sepińskiego, zm. w 1584 r. oraz jego żony Katarzyny z Włościejewskich, zm. w 1588 r., późnorenesansowy, wystawiony przez ich syna ok. r.1600. W kruchcie pod wieżą epitafium Ludwika Fundamenta Kraśnickiego zm.w 1890 r. i Heleny z Łaszczewskich Kraśnickiej zm. w 1905 r. W zakrystii epitafium Ks. Ignacego Liwskiego, zm. w 1791 r. Monstrancja rokokowa z XVII w. Pacyfikał renesansowy, fundacji proboszcza mchowskiego Wawrzyńca z Krobi. Na wieży dzwony renesansowe, z datą 1624 i herbem Nowina oraz drugi z datą 1920. W czasie II wojny światowej od 1941-1945 kościół był zamknięty. Wnętrze kościoła odmalowano w 1966 roku, na zewnątrz otynkowano w 1968 r. Cmentarz przykościelny, otoczony murem, wspartym skarpami z trójdzielną bramą z poł. XIX w. W środkowym, półkolistym zwieńczeniu bramy murowana płyta epitafijna podstolego gnieźnieńskiego Sebastiana Bieńkowskiego, zm. w 1837 r. Metalowe zawieszenia bramy z napisem „Secrum Millenium” 968-1968, sprawione zostały w 1968 r.

PATRON PARAFII ŚW. MARCIN

Św. Marcin biskup pochodził z Francji. Mając 15 lat wstąpił do armii. Po opuszczeniu armii stał się pustelnikiem. W 361 założył klasztor, a 10 lat później, już jako biskup zakłada drugi klasztor. Zmarł w 397 roku. Pochowany został w Taurs, które stało się miejscem wielu pielgrzymek.

ARCYBISKUP POZNANSKI ANTONI BARANIAK

Urodził się 1 stycznia 1904 roku w Sebastianowie. Wyświęcony na kapłana 3 sierpnia 1930 r. w Krakowie. Mianowany biskupem sufraganem gnieźnieńskim 26 kwietnia 1951 r., konsekrowany w Katedrze Gnieźnieńskiej w8 lipca 1951 r.. Mianowany Arcybiskupem Poznańskim 30 maja 1957 r. Zmarł 13 sierpnia 1977 roku.